Vai trò của Liên hợp quốc trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm
Tổ chức quốc tế là thực thể liên kết chủ yếu các quốc gia độc lập, có chủ quyền, được thành lập và hoạt động trên cơ sở điều ước quốc tế, có hệ thống các cơ quan để duy trì hoạt động thường xuyên theo đúng mục đích, tôn chỉ của tổ chức đó và có quyền năng chủ thể luật quốc tế riêng biệt với các thành viên và với chủ thể khác.[1] Trong số các tổ chức quốc tế hiện nay không thể không kể đến tổ chức quốc tế tiêu biểu là Liên hợp quốc. Từ khi thành lập cho đến nay, Liên hợp quốc đã có rất nhiều những đóng góp, vai trò to lớn trong nhiều lĩnh vực quan trọng của đời sống quốc tế, đặc biệt là trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm. Tất cả các loại hình tội phạm không chỉ xâm hại đến nhà nước, cá nhân công dân mà còn tác động tiêu cực đến nhiều quốc gia, đe dọa sự ổn định của hòa bình, an ninh quốc tế.[2] Vậy Liên hợp quốc có vai trò như thế nào trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm?
I. Khái quát chung về tội phạm trong Luật quốc tế và hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm của các tổ chức quốc tế.
Khoa học luật quốc tế có sự phân biệt các loại tội phạm như sau[3]:
- Tội phạm quốc tế hay còn gọi là tội ác quốc tế: là các hoạt động chống lại pháp luật quốc tế, phát sinh do hành vi vi phạm nghĩa vụ của quốc gia, được coi là mối nguy hiểm nhất đối với toàn thể nhân loại vì chúng xâm hại tới hòa bình và an ninh quốc tế.
- Tội phạm có tính chất quốc tế: là nhóm tội phạm có mức độ nguy hiểm không bằng tội ác quốc tế mặc dù được thực hiện nhằm xâm phạm trật tự pháp luật quốc gia cũng như xâm hại đến các quyền lợi của cộng đồng quốc tế.
- Tội phạm hình sự chung: là loại tội phạm không xâm phạm đến trật tự pháp lý quốc tế và không đụng chạm đến các quyền lợi của cộng đồng quốc tế nhưng việc thực thi công lý đối với loại tội phạm này không thể thực hiện được nếu không có sự trợ giúp của các nước khác.
Hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm của các tổ chức quốc tế bao gồm toàn bộ các hoạt động cần thiết của tổ chức quốc tế nhằm ngăn ngừa, trừng trị, loại bỏ tội phạm ra khỏi đời sống quốc tế, cũng chính là loại bỏ tội phạm ra khỏi đời sống của từng quốc gia là thành viên của tổ chức quốc tế.
II. Vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
1. Khái quát chung về Liên hợp quốc.
Liên hợp quốc thành lập ngày 24/10/1945, trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc. Đến nay, Liên hợp quốc đã có 193 thành viên. Liên hợp quốc theo đuổi mục đích trở thành trung tâm phối hợp mọi hành động của các dân tộc nhằm đạt được những mục đích như duy trì hòa bình và an ninh quốc tế; phát triển những quan hệ hữu nghị giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng, dân tộc tự quyết, thực hiện sự hợp tác quốc tế trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế như kinh tế, văn hóa, xã hội, nhân đạo... Liên hợp quốc hiện nay có 6 cơ quan chính gồm: Đại hội đồng, Hội đồng bảo an, Hội đồng kinh tế - xã hội, Hội đồng quản thác, Tòa án công lý quốc tế và Ban thư ký.
2. Vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
2.1. Liên hợp quốc đã thống nhất sức mạnh, sự đoàn kết của cộng đồng quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trên bình diện toàn cầu, Liên hợp quốc – tổ chức đa phương có số lượng thành viên lớn nhất hiện nay, chính là trung tâm phối hợp hoạt động của các quốc gia và tổ chức quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm.[4] Đây chính là nghĩa vụ pháp lý quan trọng của Liên hợp quốc được rút ra từ Hiến chương Liên hợp quốc, đặc biệt là từ mục đích "duy trì hòa bình và an ninh quốc tế".[5] Ngoài Liên hợp quốc ra, khó có thể tìm được cơ chế quốc tế hoặc một tổ chức quốc tế khác có đủ uy tín và điều kiện để giữ vị trí chủ đạo trong việc tập hợp lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm ở cấp độ toàn cầu. Với tình hình tội phạm ngày càng gia tăng cùng mức độ nguy hiểm ngày càng cao, nếu các quốc gia chỉ riêng lẻ chống lại tội phạm sẽ rất khó có thể thực hiện được mục tiêu đề ra, thậm chí còn bị tội phạm tấn công gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Từ đó đòi hỏi các quốc gia phải đấu tranh phòng chống tội phạm một cách đồng bộ, phối hợp nhịp nhàng và chặt chẽ.[6] Liên hợp quốc đã kêu gọi các quốc gia hợp tác, xây dựng công cụ pháp lý quốc tế hữu hiệu để đấu tranh phòng chống tội phạm như tổ chức các hội nghị, xây dựng các điều ước quốc tế...
Đấu tranh phòng chống tội phạm khủng bố chính là một trong những biểu hiện rõ nét vai trò này của Liên hợp quốc. Xuất phát từ tính chất nguy hiểm và tính chất quốc tế của hành vi khủng bố, Liên hợp quốc đã kêu gọi cộng đồng quốc tế cùng nhau chung tay, hợp tác để tạo nên "phản ứng toàn cầu" đối với tội phạm khủng bố.[7] Như trong vụ khủng bố tòa tháp đôi của Mỹ ngày 11/09/2001, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc ngay sau đó đã thông qua Nghị quyết số 1368 kêu gọi cộng đồng quốc tế hãy cố gắng hơn nữa việc phòng ngừa và trấn áp khủng bố, đặc biệt là sự phối hợp giữa các quốc gia, đồng thời kêu gọi các quốc gia ban hành các văn bản pháp luật phù hợp với tinh thần của Nghị quyết và công ước của Liên hợp quốc về phòng chống khủng bố.[8]
Ngoài ra, đối với các tội phạm khác, vai trò này của Liên hợp quốc cũng được thể hiện cụ thể. Như trong việc đấu tranh phòng chống tội cướp biển, tháng 12/2020, Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết số 2554 do Mỹ chủ trì soạn thảo, đề nghị cộng đồng quốc tế tiếp tục hợp tác với Chính phủ Somalia trong cuộc chiến chống cướp biển.[9] Trong đấu tranh phòng chống tội buôn bán người, Liên hợp quốc cũng tuyên bố cần có sự tiếp cận quốc tế toàn diện tại các nước gốc, nước quá cảnh và nước đến.
Đặc biệt thời gian vừa qua, với sự xuất hiện của đại dịch Covid – 19, tội phạm đã lợi dụng tình hình thế giới căng thẳng chống lại dịch bệnh để thực hiện các hành động phạm tội của mình như tội phạm tham nhũng, tội phạm công nghệ cao, thậm chí là lợi dụng nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng cao để vận chuyển, buôn bán trái phép chất ma túy xuyên quốc gia. Liên hợp quốc đã thể hiện vai trò của mình khi kêu gọi các quốc gia đoàn kết, đưa ra các khuyến nghị, các giải pháp có thể thực hiện để đấu tranh chống lại tội phạm trong thời kì dịch bệnh hiện nay.
2.2. Liên hợp quốc đã thúc đẩy và tham gia xây dựng khuôn khổ pháp lý quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trong khuôn khổ Liên hợp quốc, một loạt các điều ước quốc tế, nghị quyết và các văn bản pháp lý quốc tế khác được thông qua, trở thành cơ sở pháp lý vững chắc trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm. Cụ thể, Liên hợp quốc đã thúc đẩy cũng như đưa ra ý kiến đề xuất, chủ trì việc xây dựng các điều ước quốc tế đa phương để tăng cường hợp tác đấu tranh phòng chống tội phạm trên quy mô toàn cầu[10] như Công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, các công ước chống khủng bố, hiệp định mẫu về dẫn độ tội phạm, điều ước quốc tế mẫu về chuyển giao truy cứu hình sự, điều ước quốc tế mẫu về trợ giúp pháp lý trong các vấn đề hình sự...
Đặc biệt để có thể xây dựng một khuôn khổ pháp lý quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm, không thể không kể đến vai trò của Ủy ban luật quốc tế - cơ quan trợ giúp của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Năm 1992, Ủy ban luật quốc tế đã xem xét báo cáo Dự thảo Bộ luật tội phạm chống lại hòa bình và an ninh nhân loại (Bộ luật hình sự quốc tế). Bên cạnh đó, Ủy ban ngăn ngừa tội phạm và xét xử hình sự cũng dự thảo công ước quốc tế về ngăn ngừa tội phạm và hoạt động xét xử hình sự. Đáng chú ý là Ủy ban đã tổ chức Hội nghị lần thứ 8 tiến hành tại Havana, Cuba năm 1990. Với phương châm định hướng “Hợp tác quốc tế đấu tranh chống tội phạm trong thế kỉ 21”, hội nghị đã thông qua được trên 50 văn kiện, trong số đó có các điều ước quốc tế mẫu các loại điều chỉnh các vấn đề dẫn độ tội phạm, tương trợ tư pháp và pháp lí trong lĩnh vực xét xử hình sự, về chuyển giao xét xử hình sự, về ngăn ngừa tội phạm xâm hại các giá trị văn hóa của các dân tộc.
Từ năm 1963 đến nay, Liên hợp quốc cũng đã thông qua được 13 Công ước và Nghị định thư về đấu tranh phòng chống khủng bố. Đối với tội cướp biển, Công ước Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc đã ghi nhận lại các quy định của Công ước năm 1958 về biển cả trong đấu tranh phòng chống nạn cướp biển. Về tội buôn bán ma túy có thể kể đến 3 điều ước quốc tế tiêu biểu gồm Công ước thống nhất về các chất ma túy năm 1961, Công ước về chất hướng thần năm 1971, Công ước về ngăn chặn lưu thông bất hợp pháp các chất ma túy và các chất hướng thần năm 1988. Liên hợp quốc cũng đóng vai trò quan trọng trong vấn đề hỗ trợ cho sự ra đời của các điều ước quốc tế liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao như Công ước quốc tế về quyền trẻ em năm 1989[11], Công ước quyền trẻ em về việc buôn bán trẻ em, mại dâm trẻ em và văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em năm 2000.[12]
Tất cả những điều ước quốc tế được xây dựng về đấu tranh phòng chống tội phạm của Liên hợp quốc đã trở thành cơ sở pháp lý vững chắc với những quy định rõ ràng, cụ thể, tạo tiền đề quan trọng để thực hiện những hành động cụ thể trong đấu tranh phòng chống tội phạm. Nhờ có cơ sở pháp lý như đã nêu, việc phân định thẩm quyền tài phán, nhận diện tội phạm trở nên dễ dàng hơn cũng như có các biện pháp xử lý thích hợp đối với các tội phạm đó.
2.3. Liên hợp quốc đã xây dựng các thiết chế và tổ chức các hội nghị, chương trình hành động về đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trong hoạt động xây dựng các thiết chế, thành công quan trọng và có ảnh hưởng lớn tới việc đấu tranh phòng chống tội phạm quốc tế chính là thông qua Hiệp ước về thành lập Tòa án hình sự quốc tế (ICC) năm 1998 tại Hội nghị ngoại giao tại Roma (Itali) do Liên hợp quốc tổ chức, xét xử các loại tội phạm diệt chủng, tội phạm chống con người, tội phạm chiến tranh và tội ác xâm lược.
Ngoài ra, Liên hợp quốc đã xây dựng các thiết chế để xử lý tội phạm theo quyết định của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, như Quyết định số 808 năm 1993 đã thành lập Tòa án quốc tế về Nam Tư cũ và Quyết định số 955 năm 1994 thành lập Tòa án quốc tế về Ruanda để truy cứu trách nhiệm hình sự các cá nhân có hành vi vi phạm nghiêm trọng luật quốc tế nhân đạo, tạo ra tính răn đe mạnh mẽ đối với tội phạm.
Các hội nghị của Liên hợp quốc về đấu tranh phòng chống tội phạm được tiến hành định kỳ trên lãnh thổ của các quốc gia thành viên. Tiêu biểu có thể kể đến như Hội nghị về phòng chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Hay như trong những năm gần đây, Hội nghị lần thứ 13 của Liên hợp quốc về ngăn ngừa và trừng trị tội phạm đã diễn ra vào tháng 4/2015 tại Doha. Ngày 27 – 28/9/2017, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã tổ chức Hội nghị cấp cao đánh giá chương trình hành động của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về chống buôn bán người. Hội nghị đã đồng thuận thông qua bản Tuyên bố chính trị về việc thực hiện Chương trình hành động toàn cầu của Liên Hợp Quốc trong chống buôn bán người. Đến tháng 4/2019, UNODC (Văn phòng Liên hợp quốc về chống ma túy và tội phạm) phối hợp với các quốc gia đang đảm nhận vị trí Chủ tịch ASEAN tổ chức Hội nghị cấp cao khu vực – Đồng bộ hóa kế hoạch thương mại và an ninh, hỗ trợ cho mục tiêu ASEAN 2025. Trong đó có nội dung liên quan đến ngăn chặn các tội phạm về buôn bán ma túy và tội phạm xuyên quốc gia[13].
2.4. Mỗi cơ quan của Liên hợp quốc có những vai trò riêng trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm có sự tham gia tích cực của các cơ quan chính, cơ quan phụ trợ của Liên hợp quốc cũng như các tổ chức chuyên môn. Các cơ quan chính của Liên hợp quốc có trách nhiệm ở các mức độ khác nhau trong việc ngăn chặn và trừng trị tội phạm:
- Đại hội đồng – cơ quan có vai trò đi đầu trong cuốc chiến chống tội phạm, đã thực hiện việc thông qua các công ước quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm riêng biệt, các văn bản khuyến nghị về phối hợp các biện pháp chống các hành vi khủng bố, tuyển mộ lính đánh thuê… cũng như thể hiện vai trò của mình thông qua lĩnh vực lập pháp quốc tế nhờ có sự giúp đỡ và tư vấn của Ủy ban luật quốc tế.
- Hội đồng bảo an có vai trò quan trọng nhất trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, do đó cũng có thể coi đây là cơ quan có vai trò quan trọng nhất trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm. Cơ quan này có quyền tiến hành các hoạt động nghiên cứu và thảo luận các vấn đề mà các quốc gia có liên quan khiếu nại về việc các hành vi tội phạm cụ thể đã được thực hiện và các hành vi tiến hành chiến tranh xâm lược; tiến hành các phiên họp thường kì, bất thường hoặc khẩn cấp phụ thuộc vào từng bối cảnh và tình hình để đề ra các biện pháp xử lý khẩn cấp.
- Hội đồng kinh tế - xã hội có trách nhiệm phối hợp hoạt động của các quốc gia trong hợp tác quốc tế đấu tranh phòng chống tội phạm nhằm mục đích đảm bảo sự ổn định và phát triển của các loại hình quan hệ kinh tế - xã hội quốc tế. Vì thế trong cơ cấu tổ chức của mình, Hội đồng kinh tế - xã hội có các cơ quan chuyên môn như Ủy ban về ngăn ngừa và đấu tranh chống tội phạm, Ủy ban về các chất ma túy, Ủy ban về khủng bố quốc tế…
- Tòa án công lý quốc tế đã tiến hành việc xem xét các vụ việc cụ thể liên quan đến các vấn đề đấu tranh phòng chống tội phạm. Như vào năm 1980, Toà án đã thảo luận vụ bắt giữ các con tin người Mĩ tại Iran và các khuyến nghị cần thiết đã được đưa ra cho các quốc gia. Đồng thời, Toà án cũng thụ lí và giải quyết các vụ việc liên quan đến hành vi xâm lược theo đơn khiếu nại của các quốc gia có liên quan.
- Ban thư ký với người đứng đầu là Tổng thư ký, có quyền đề xuất với Hội đồng bảo an bất kì vấn đề nào có thể đe dọa đến an ninh quốc tế. Ngoài ra, Vụ ngăn ngừa tội phạm và hoạt động xét xử hình sự của Ban thư ký có nhiệm vụ chuẩn bị các báo cáo về hoạt động ngăn ngừa tội phạm, cung cấp thông tin về tình trạng tội phạm cho Ban thư ký.
Các cơ quan phụ trợ chuyên môn như Hội nghị Liên hợp quốc về ngăn ngừa tội phạm và xử sự với cá nhân vi phạm pháp luật, Ủy ban Liên hợp quốc về ngăn ngừa tội phạm và xét xử hình sự… cũng có vị trí, vai trò đặc biệt trong hệ thống các cơ quan của Liên hợp quốc về phòng chống tội phạm.
2.5. Liên hợp quốc đã tác động tích cực và hỗ trợ các quốc gia trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Tuy ở mỗi quốc gia thành viên đều có pháp luật, chế tài, cách thức xử phạt riêng đối với tội phạm nhưng không thể phủ nhận được những tác động tích cực của Liên hợp quốc đến các nước trong công cuộc phòng chống tội phạm. Các công ước quốc tế của Liên hợp quốc đã trở thành tiền đề cơ bản để các quốc gia xây dựng khuôn khổ pháp lý, kế hoạch đấu tranh phòng chống tội phạm của mình. Bởi khi tham gia vào các công ước đó, các quốc gia sẽ phải tiến hành việc hình sự hóa các quy định vào pháp luật trong nước. Bên cạnh đó, như vào năm 1990, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Bản khuyến nghị về hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm, đưa ra chỉ dẫn cho các quốc gia, khuyến cáo các nước cần tăng cường và củng cố hệ thống pháp chế, hoàn thiện luật hình sự quốc tế cũng như đổi mới hệ thống xét xử hình sự. Năm 1991, Liên hợp quốc đã thông qua Chương trình ngăn ngừa tội phạm và hoạt động tư pháp hình sự. Chương trình dự tính giúp đỡ các quốc gia trong việc tập hợp và trao đổi thông tin, đào tạo đội ngũ chuyên viên về ngăn ngừa tội phạm.
Liên hợp quốc cũng là đầu mối quan trọng cung cấp các thông tin, số liệu, tình hình tội phạm thông qua báo cáo của các cơ quan chuyên môn, giúp các quốc gia nắm bắt được tình hình tội phạm, đưa ra những biện pháp phù hợp để đấu tranh phòng chống tội phạm. Ví dụ như Văn phòng Liên hợp quốc về phòng chống ma túy và tội phạm (UNODC) được thành lập với mục tiêu hỗ trợ các quốc gia thành viên Liên hợp quốc đấu tranh chống ma túy, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có tổ chức và khủng bố. Theo đó, UNODC thực hiện việc nghiên cứu, phân tích để nâng cao kiến thức, hiểu biết về các vấn đề ma túy và tội phạm cho các quốc gia; mở rộng cơ sở dữ liệu phục vụ cho các quyết định về chính sách và hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm của các nước. Trong giai đoạn 2003 – 2007, dù đang gặp khó khăn về tài chính nhưng UNODC vẫn cam kết tăng mức tài trợ cho Việt Nam khoảng 9,14 triệu đô la Mỹ nhằm hỗ trợ cai nghiện, phòng chống buôn bán người ở nước ta.[14]
III. Ảnh hưởng từ vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm đến Việt Nam.
Có thể thấy, sau khi gia nhập Liên hợp quốc năm 1977, việc Việt Nam ký kết hoặc tham gia các công ước quốc tế của Liên hợp quốc trong điều kiện mở rộng quan hệ quốc tế với các nước trong khu vực và trên toàn thế giới là một đòi hỏi tất yếu khách quan xuất phát từ chính yêu cầu của công tác đấu tranh phòng chống tội phạm nước ta.[15] Ví dụ như trong Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng (UNCAC) đã khuyến nghị các quốc gia thành viên tăng cường các biện pháp đấu tranh chống tham nhũng không chỉ trong lĩnh vực công mà cả trong lĩnh vực tư.[16] Điều này đã trở thành một yếu tố quan trọng thúc đẩy việc mở rộng khái niệm tham nhũng trong luật hình sự Việt Nam. Với tinh thần phòng chống tội phạm xuyên biên giới của Liên Hợp Quốc, Việt Nam cũng đã quy định các tội phạm mang tính quốc tế trong Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 như Tội chống loài người, Tội khủng bố, Tội cướp biển, Tội gián điệp... Đặc biệt, Việt Nam đã tiến hành việc hình sự hóa hành vi phạm tội đối với pháp nhân hay khi tham gia vào công ước chống khủng bố thì đã hình sự hóa cả hành vi tài trợ khủng bố.
Việt Nam cũng rất tích cực tham gia vào các chương trình, hội nghị do Liên hợp quốc thông qua, tổ chức về đấu tranh phòng chống tội phạm. Bên cạnh đó Việt Nam còn tham gia lực lượng Cảnh sát hình sự Liên hợp quốc, từ đó học hỏi được thêm kinh nghiệm quốc tế trong việc phòng chống tội phạm cũng như góp phần nâng cao vị thế quốc gia.
Đặc biệt, với vai trò là Chủ tịch Hội đồng bảo an Liên hợp quốc trong tháng 4 này, Việt Nam sẽ có cơ hội thể hiện những quan điểm, những kiến nghị, giải pháp cũng như đóng góp nhiều hơn nữa cho công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm của Liên hợp quốc nói chung và của chính Việt Nam nói riêng.
Tóm lại, Liên hợp quốc có vai trò vô cùng to lớn trong đấu tranh phòng chống tội phạm, không chỉ thực hiện việc thống nhất sức mạnh của các quốc gia hay xây dựng khuôn khổ pháp lý về đấu tranh phòng chống tội phạm, mà còn hỗ trợ, có sự tác động không hề nhỏ đến công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm của từng nước thành viên, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên bên cạnh đó, Liên hợp quốc vẫn đang gặp phải nhiều khó khăn, thách thức cũng như còn tồn tại những hạn chế nhất định trong bối cảnh tình hình tội phạm ngày càng gia tăng. Liên hợp quốc cũng như từng quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam cần phải nỗ lực hơn nữa để giải quyết tình hình tội phạm, mang lại một thế giới ổn định an ninh trong tương lai.
Khoa học luật quốc tế có sự phân biệt các loại tội phạm như sau[3]:
- Tội phạm quốc tế hay còn gọi là tội ác quốc tế: là các hoạt động chống lại pháp luật quốc tế, phát sinh do hành vi vi phạm nghĩa vụ của quốc gia, được coi là mối nguy hiểm nhất đối với toàn thể nhân loại vì chúng xâm hại tới hòa bình và an ninh quốc tế.
- Tội phạm có tính chất quốc tế: là nhóm tội phạm có mức độ nguy hiểm không bằng tội ác quốc tế mặc dù được thực hiện nhằm xâm phạm trật tự pháp luật quốc gia cũng như xâm hại đến các quyền lợi của cộng đồng quốc tế.
- Tội phạm hình sự chung: là loại tội phạm không xâm phạm đến trật tự pháp lý quốc tế và không đụng chạm đến các quyền lợi của cộng đồng quốc tế nhưng việc thực thi công lý đối với loại tội phạm này không thể thực hiện được nếu không có sự trợ giúp của các nước khác.
Hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm của các tổ chức quốc tế bao gồm toàn bộ các hoạt động cần thiết của tổ chức quốc tế nhằm ngăn ngừa, trừng trị, loại bỏ tội phạm ra khỏi đời sống quốc tế, cũng chính là loại bỏ tội phạm ra khỏi đời sống của từng quốc gia là thành viên của tổ chức quốc tế.
II. Vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
1. Khái quát chung về Liên hợp quốc.
Liên hợp quốc thành lập ngày 24/10/1945, trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc. Đến nay, Liên hợp quốc đã có 193 thành viên. Liên hợp quốc theo đuổi mục đích trở thành trung tâm phối hợp mọi hành động của các dân tộc nhằm đạt được những mục đích như duy trì hòa bình và an ninh quốc tế; phát triển những quan hệ hữu nghị giữa các nước trên cơ sở tôn trọng nguyên tắc bình đẳng, dân tộc tự quyết, thực hiện sự hợp tác quốc tế trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế như kinh tế, văn hóa, xã hội, nhân đạo... Liên hợp quốc hiện nay có 6 cơ quan chính gồm: Đại hội đồng, Hội đồng bảo an, Hội đồng kinh tế - xã hội, Hội đồng quản thác, Tòa án công lý quốc tế và Ban thư ký.
2. Vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
2.1. Liên hợp quốc đã thống nhất sức mạnh, sự đoàn kết của cộng đồng quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trên bình diện toàn cầu, Liên hợp quốc – tổ chức đa phương có số lượng thành viên lớn nhất hiện nay, chính là trung tâm phối hợp hoạt động của các quốc gia và tổ chức quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm.[4] Đây chính là nghĩa vụ pháp lý quan trọng của Liên hợp quốc được rút ra từ Hiến chương Liên hợp quốc, đặc biệt là từ mục đích "duy trì hòa bình và an ninh quốc tế".[5] Ngoài Liên hợp quốc ra, khó có thể tìm được cơ chế quốc tế hoặc một tổ chức quốc tế khác có đủ uy tín và điều kiện để giữ vị trí chủ đạo trong việc tập hợp lực lượng đấu tranh phòng chống tội phạm ở cấp độ toàn cầu. Với tình hình tội phạm ngày càng gia tăng cùng mức độ nguy hiểm ngày càng cao, nếu các quốc gia chỉ riêng lẻ chống lại tội phạm sẽ rất khó có thể thực hiện được mục tiêu đề ra, thậm chí còn bị tội phạm tấn công gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Từ đó đòi hỏi các quốc gia phải đấu tranh phòng chống tội phạm một cách đồng bộ, phối hợp nhịp nhàng và chặt chẽ.[6] Liên hợp quốc đã kêu gọi các quốc gia hợp tác, xây dựng công cụ pháp lý quốc tế hữu hiệu để đấu tranh phòng chống tội phạm như tổ chức các hội nghị, xây dựng các điều ước quốc tế...
Đấu tranh phòng chống tội phạm khủng bố chính là một trong những biểu hiện rõ nét vai trò này của Liên hợp quốc. Xuất phát từ tính chất nguy hiểm và tính chất quốc tế của hành vi khủng bố, Liên hợp quốc đã kêu gọi cộng đồng quốc tế cùng nhau chung tay, hợp tác để tạo nên "phản ứng toàn cầu" đối với tội phạm khủng bố.[7] Như trong vụ khủng bố tòa tháp đôi của Mỹ ngày 11/09/2001, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc ngay sau đó đã thông qua Nghị quyết số 1368 kêu gọi cộng đồng quốc tế hãy cố gắng hơn nữa việc phòng ngừa và trấn áp khủng bố, đặc biệt là sự phối hợp giữa các quốc gia, đồng thời kêu gọi các quốc gia ban hành các văn bản pháp luật phù hợp với tinh thần của Nghị quyết và công ước của Liên hợp quốc về phòng chống khủng bố.[8]
Ngoài ra, đối với các tội phạm khác, vai trò này của Liên hợp quốc cũng được thể hiện cụ thể. Như trong việc đấu tranh phòng chống tội cướp biển, tháng 12/2020, Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết số 2554 do Mỹ chủ trì soạn thảo, đề nghị cộng đồng quốc tế tiếp tục hợp tác với Chính phủ Somalia trong cuộc chiến chống cướp biển.[9] Trong đấu tranh phòng chống tội buôn bán người, Liên hợp quốc cũng tuyên bố cần có sự tiếp cận quốc tế toàn diện tại các nước gốc, nước quá cảnh và nước đến.
Đặc biệt thời gian vừa qua, với sự xuất hiện của đại dịch Covid – 19, tội phạm đã lợi dụng tình hình thế giới căng thẳng chống lại dịch bệnh để thực hiện các hành động phạm tội của mình như tội phạm tham nhũng, tội phạm công nghệ cao, thậm chí là lợi dụng nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng cao để vận chuyển, buôn bán trái phép chất ma túy xuyên quốc gia. Liên hợp quốc đã thể hiện vai trò của mình khi kêu gọi các quốc gia đoàn kết, đưa ra các khuyến nghị, các giải pháp có thể thực hiện để đấu tranh chống lại tội phạm trong thời kì dịch bệnh hiện nay.
2.2. Liên hợp quốc đã thúc đẩy và tham gia xây dựng khuôn khổ pháp lý quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trong khuôn khổ Liên hợp quốc, một loạt các điều ước quốc tế, nghị quyết và các văn bản pháp lý quốc tế khác được thông qua, trở thành cơ sở pháp lý vững chắc trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm. Cụ thể, Liên hợp quốc đã thúc đẩy cũng như đưa ra ý kiến đề xuất, chủ trì việc xây dựng các điều ước quốc tế đa phương để tăng cường hợp tác đấu tranh phòng chống tội phạm trên quy mô toàn cầu[10] như Công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, các công ước chống khủng bố, hiệp định mẫu về dẫn độ tội phạm, điều ước quốc tế mẫu về chuyển giao truy cứu hình sự, điều ước quốc tế mẫu về trợ giúp pháp lý trong các vấn đề hình sự...
Đặc biệt để có thể xây dựng một khuôn khổ pháp lý quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm, không thể không kể đến vai trò của Ủy ban luật quốc tế - cơ quan trợ giúp của Đại hội đồng Liên hợp quốc. Năm 1992, Ủy ban luật quốc tế đã xem xét báo cáo Dự thảo Bộ luật tội phạm chống lại hòa bình và an ninh nhân loại (Bộ luật hình sự quốc tế). Bên cạnh đó, Ủy ban ngăn ngừa tội phạm và xét xử hình sự cũng dự thảo công ước quốc tế về ngăn ngừa tội phạm và hoạt động xét xử hình sự. Đáng chú ý là Ủy ban đã tổ chức Hội nghị lần thứ 8 tiến hành tại Havana, Cuba năm 1990. Với phương châm định hướng “Hợp tác quốc tế đấu tranh chống tội phạm trong thế kỉ 21”, hội nghị đã thông qua được trên 50 văn kiện, trong số đó có các điều ước quốc tế mẫu các loại điều chỉnh các vấn đề dẫn độ tội phạm, tương trợ tư pháp và pháp lí trong lĩnh vực xét xử hình sự, về chuyển giao xét xử hình sự, về ngăn ngừa tội phạm xâm hại các giá trị văn hóa của các dân tộc.
Từ năm 1963 đến nay, Liên hợp quốc cũng đã thông qua được 13 Công ước và Nghị định thư về đấu tranh phòng chống khủng bố. Đối với tội cướp biển, Công ước Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc đã ghi nhận lại các quy định của Công ước năm 1958 về biển cả trong đấu tranh phòng chống nạn cướp biển. Về tội buôn bán ma túy có thể kể đến 3 điều ước quốc tế tiêu biểu gồm Công ước thống nhất về các chất ma túy năm 1961, Công ước về chất hướng thần năm 1971, Công ước về ngăn chặn lưu thông bất hợp pháp các chất ma túy và các chất hướng thần năm 1988. Liên hợp quốc cũng đóng vai trò quan trọng trong vấn đề hỗ trợ cho sự ra đời của các điều ước quốc tế liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao như Công ước quốc tế về quyền trẻ em năm 1989[11], Công ước quyền trẻ em về việc buôn bán trẻ em, mại dâm trẻ em và văn hóa phẩm khiêu dâm trẻ em năm 2000.[12]
Tất cả những điều ước quốc tế được xây dựng về đấu tranh phòng chống tội phạm của Liên hợp quốc đã trở thành cơ sở pháp lý vững chắc với những quy định rõ ràng, cụ thể, tạo tiền đề quan trọng để thực hiện những hành động cụ thể trong đấu tranh phòng chống tội phạm. Nhờ có cơ sở pháp lý như đã nêu, việc phân định thẩm quyền tài phán, nhận diện tội phạm trở nên dễ dàng hơn cũng như có các biện pháp xử lý thích hợp đối với các tội phạm đó.
2.3. Liên hợp quốc đã xây dựng các thiết chế và tổ chức các hội nghị, chương trình hành động về đấu tranh phòng chống tội phạm.
Trong hoạt động xây dựng các thiết chế, thành công quan trọng và có ảnh hưởng lớn tới việc đấu tranh phòng chống tội phạm quốc tế chính là thông qua Hiệp ước về thành lập Tòa án hình sự quốc tế (ICC) năm 1998 tại Hội nghị ngoại giao tại Roma (Itali) do Liên hợp quốc tổ chức, xét xử các loại tội phạm diệt chủng, tội phạm chống con người, tội phạm chiến tranh và tội ác xâm lược.
Ngoài ra, Liên hợp quốc đã xây dựng các thiết chế để xử lý tội phạm theo quyết định của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, như Quyết định số 808 năm 1993 đã thành lập Tòa án quốc tế về Nam Tư cũ và Quyết định số 955 năm 1994 thành lập Tòa án quốc tế về Ruanda để truy cứu trách nhiệm hình sự các cá nhân có hành vi vi phạm nghiêm trọng luật quốc tế nhân đạo, tạo ra tính răn đe mạnh mẽ đối với tội phạm.
Các hội nghị của Liên hợp quốc về đấu tranh phòng chống tội phạm được tiến hành định kỳ trên lãnh thổ của các quốc gia thành viên. Tiêu biểu có thể kể đến như Hội nghị về phòng chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia. Hay như trong những năm gần đây, Hội nghị lần thứ 13 của Liên hợp quốc về ngăn ngừa và trừng trị tội phạm đã diễn ra vào tháng 4/2015 tại Doha. Ngày 27 – 28/9/2017, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã tổ chức Hội nghị cấp cao đánh giá chương trình hành động của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về chống buôn bán người. Hội nghị đã đồng thuận thông qua bản Tuyên bố chính trị về việc thực hiện Chương trình hành động toàn cầu của Liên Hợp Quốc trong chống buôn bán người. Đến tháng 4/2019, UNODC (Văn phòng Liên hợp quốc về chống ma túy và tội phạm) phối hợp với các quốc gia đang đảm nhận vị trí Chủ tịch ASEAN tổ chức Hội nghị cấp cao khu vực – Đồng bộ hóa kế hoạch thương mại và an ninh, hỗ trợ cho mục tiêu ASEAN 2025. Trong đó có nội dung liên quan đến ngăn chặn các tội phạm về buôn bán ma túy và tội phạm xuyên quốc gia[13].
2.4. Mỗi cơ quan của Liên hợp quốc có những vai trò riêng trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm có sự tham gia tích cực của các cơ quan chính, cơ quan phụ trợ của Liên hợp quốc cũng như các tổ chức chuyên môn. Các cơ quan chính của Liên hợp quốc có trách nhiệm ở các mức độ khác nhau trong việc ngăn chặn và trừng trị tội phạm:
- Đại hội đồng – cơ quan có vai trò đi đầu trong cuốc chiến chống tội phạm, đã thực hiện việc thông qua các công ước quốc tế về đấu tranh phòng chống tội phạm riêng biệt, các văn bản khuyến nghị về phối hợp các biện pháp chống các hành vi khủng bố, tuyển mộ lính đánh thuê… cũng như thể hiện vai trò của mình thông qua lĩnh vực lập pháp quốc tế nhờ có sự giúp đỡ và tư vấn của Ủy ban luật quốc tế.
- Hội đồng bảo an có vai trò quan trọng nhất trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, do đó cũng có thể coi đây là cơ quan có vai trò quan trọng nhất trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm. Cơ quan này có quyền tiến hành các hoạt động nghiên cứu và thảo luận các vấn đề mà các quốc gia có liên quan khiếu nại về việc các hành vi tội phạm cụ thể đã được thực hiện và các hành vi tiến hành chiến tranh xâm lược; tiến hành các phiên họp thường kì, bất thường hoặc khẩn cấp phụ thuộc vào từng bối cảnh và tình hình để đề ra các biện pháp xử lý khẩn cấp.
- Hội đồng kinh tế - xã hội có trách nhiệm phối hợp hoạt động của các quốc gia trong hợp tác quốc tế đấu tranh phòng chống tội phạm nhằm mục đích đảm bảo sự ổn định và phát triển của các loại hình quan hệ kinh tế - xã hội quốc tế. Vì thế trong cơ cấu tổ chức của mình, Hội đồng kinh tế - xã hội có các cơ quan chuyên môn như Ủy ban về ngăn ngừa và đấu tranh chống tội phạm, Ủy ban về các chất ma túy, Ủy ban về khủng bố quốc tế…
- Tòa án công lý quốc tế đã tiến hành việc xem xét các vụ việc cụ thể liên quan đến các vấn đề đấu tranh phòng chống tội phạm. Như vào năm 1980, Toà án đã thảo luận vụ bắt giữ các con tin người Mĩ tại Iran và các khuyến nghị cần thiết đã được đưa ra cho các quốc gia. Đồng thời, Toà án cũng thụ lí và giải quyết các vụ việc liên quan đến hành vi xâm lược theo đơn khiếu nại của các quốc gia có liên quan.
- Ban thư ký với người đứng đầu là Tổng thư ký, có quyền đề xuất với Hội đồng bảo an bất kì vấn đề nào có thể đe dọa đến an ninh quốc tế. Ngoài ra, Vụ ngăn ngừa tội phạm và hoạt động xét xử hình sự của Ban thư ký có nhiệm vụ chuẩn bị các báo cáo về hoạt động ngăn ngừa tội phạm, cung cấp thông tin về tình trạng tội phạm cho Ban thư ký.
Các cơ quan phụ trợ chuyên môn như Hội nghị Liên hợp quốc về ngăn ngừa tội phạm và xử sự với cá nhân vi phạm pháp luật, Ủy ban Liên hợp quốc về ngăn ngừa tội phạm và xét xử hình sự… cũng có vị trí, vai trò đặc biệt trong hệ thống các cơ quan của Liên hợp quốc về phòng chống tội phạm.
2.5. Liên hợp quốc đã tác động tích cực và hỗ trợ các quốc gia trong đấu tranh phòng chống tội phạm.
Tuy ở mỗi quốc gia thành viên đều có pháp luật, chế tài, cách thức xử phạt riêng đối với tội phạm nhưng không thể phủ nhận được những tác động tích cực của Liên hợp quốc đến các nước trong công cuộc phòng chống tội phạm. Các công ước quốc tế của Liên hợp quốc đã trở thành tiền đề cơ bản để các quốc gia xây dựng khuôn khổ pháp lý, kế hoạch đấu tranh phòng chống tội phạm của mình. Bởi khi tham gia vào các công ước đó, các quốc gia sẽ phải tiến hành việc hình sự hóa các quy định vào pháp luật trong nước. Bên cạnh đó, như vào năm 1990, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Bản khuyến nghị về hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm, đưa ra chỉ dẫn cho các quốc gia, khuyến cáo các nước cần tăng cường và củng cố hệ thống pháp chế, hoàn thiện luật hình sự quốc tế cũng như đổi mới hệ thống xét xử hình sự. Năm 1991, Liên hợp quốc đã thông qua Chương trình ngăn ngừa tội phạm và hoạt động tư pháp hình sự. Chương trình dự tính giúp đỡ các quốc gia trong việc tập hợp và trao đổi thông tin, đào tạo đội ngũ chuyên viên về ngăn ngừa tội phạm.
Liên hợp quốc cũng là đầu mối quan trọng cung cấp các thông tin, số liệu, tình hình tội phạm thông qua báo cáo của các cơ quan chuyên môn, giúp các quốc gia nắm bắt được tình hình tội phạm, đưa ra những biện pháp phù hợp để đấu tranh phòng chống tội phạm. Ví dụ như Văn phòng Liên hợp quốc về phòng chống ma túy và tội phạm (UNODC) được thành lập với mục tiêu hỗ trợ các quốc gia thành viên Liên hợp quốc đấu tranh chống ma túy, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có tổ chức và khủng bố. Theo đó, UNODC thực hiện việc nghiên cứu, phân tích để nâng cao kiến thức, hiểu biết về các vấn đề ma túy và tội phạm cho các quốc gia; mở rộng cơ sở dữ liệu phục vụ cho các quyết định về chính sách và hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm của các nước. Trong giai đoạn 2003 – 2007, dù đang gặp khó khăn về tài chính nhưng UNODC vẫn cam kết tăng mức tài trợ cho Việt Nam khoảng 9,14 triệu đô la Mỹ nhằm hỗ trợ cai nghiện, phòng chống buôn bán người ở nước ta.[14]
III. Ảnh hưởng từ vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh phòng chống tội phạm đến Việt Nam.
Có thể thấy, sau khi gia nhập Liên hợp quốc năm 1977, việc Việt Nam ký kết hoặc tham gia các công ước quốc tế của Liên hợp quốc trong điều kiện mở rộng quan hệ quốc tế với các nước trong khu vực và trên toàn thế giới là một đòi hỏi tất yếu khách quan xuất phát từ chính yêu cầu của công tác đấu tranh phòng chống tội phạm nước ta.[15] Ví dụ như trong Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng (UNCAC) đã khuyến nghị các quốc gia thành viên tăng cường các biện pháp đấu tranh chống tham nhũng không chỉ trong lĩnh vực công mà cả trong lĩnh vực tư.[16] Điều này đã trở thành một yếu tố quan trọng thúc đẩy việc mở rộng khái niệm tham nhũng trong luật hình sự Việt Nam. Với tinh thần phòng chống tội phạm xuyên biên giới của Liên Hợp Quốc, Việt Nam cũng đã quy định các tội phạm mang tính quốc tế trong Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 như Tội chống loài người, Tội khủng bố, Tội cướp biển, Tội gián điệp... Đặc biệt, Việt Nam đã tiến hành việc hình sự hóa hành vi phạm tội đối với pháp nhân hay khi tham gia vào công ước chống khủng bố thì đã hình sự hóa cả hành vi tài trợ khủng bố.
Việt Nam cũng rất tích cực tham gia vào các chương trình, hội nghị do Liên hợp quốc thông qua, tổ chức về đấu tranh phòng chống tội phạm. Bên cạnh đó Việt Nam còn tham gia lực lượng Cảnh sát hình sự Liên hợp quốc, từ đó học hỏi được thêm kinh nghiệm quốc tế trong việc phòng chống tội phạm cũng như góp phần nâng cao vị thế quốc gia.
Đặc biệt, với vai trò là Chủ tịch Hội đồng bảo an Liên hợp quốc trong tháng 4 này, Việt Nam sẽ có cơ hội thể hiện những quan điểm, những kiến nghị, giải pháp cũng như đóng góp nhiều hơn nữa cho công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm của Liên hợp quốc nói chung và của chính Việt Nam nói riêng.
Tóm lại, Liên hợp quốc có vai trò vô cùng to lớn trong đấu tranh phòng chống tội phạm, không chỉ thực hiện việc thống nhất sức mạnh của các quốc gia hay xây dựng khuôn khổ pháp lý về đấu tranh phòng chống tội phạm, mà còn hỗ trợ, có sự tác động không hề nhỏ đến công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm của từng nước thành viên, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên bên cạnh đó, Liên hợp quốc vẫn đang gặp phải nhiều khó khăn, thách thức cũng như còn tồn tại những hạn chế nhất định trong bối cảnh tình hình tội phạm ngày càng gia tăng. Liên hợp quốc cũng như từng quốc gia thành viên, trong đó có Việt Nam cần phải nỗ lực hơn nữa để giải quyết tình hình tội phạm, mang lại một thế giới ổn định an ninh trong tương lai.
Nguyễn Thị Lan Hương - Công ty Luật TNHH H&M
[1] Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật quốc tế, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, 2020, tr. 252.
[2] Trường Đại học Luật Hà Nội, Hợp tác quốc tế đấu tranh phòng chống tội phạm theo các quy định của Luật Hình sự quốc tế, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Trường, Hà Nội, 2006, tr. 1.
[3] Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình Luật quốc tế, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, 2020, tr. 339.
[4] Đỗ Mạnh Hồng, Liên hợp quốc với cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm, Tạp chí Luật học, số đặc san 60 năm Liên hợp quốc, 2005, tr. 18.
[5] Điều 1 Hiến chương Liên hợp quốc năm 1945.
[6] Phạm Trường Giang, Trần Lê Phương, Vai trò của Liên hợp quốc trong cuộc đấu tranh loại trừ khủng bố quốc tế, Tạp chí Luật học, số đặc san 60 năm Liên hợp quốc, 2005, tr. 17.
[7] Nguyễn Quyết Thắng, Tội phạm khủng bố trong pháp luật quốc tế, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, số 10, 5/2017, tr. 25.
[8] Lê Văn Bính, Vai trò của Liên hợp quốc trong đấu tranh chống khủng bố, Tạp chí Khoa học Đại học quốc gia Hà Nội, số 25, 2009, tr. 246.
[9] http://www.antv.gov.vn/tin-tuc/the-gioi/hoi-dong-bao-an-len-an-moi-hanh-dong-cuop-bien-cuop-co-vu-trang-ngoai-khoi-somalia-322625.html
[10] Nguyễn Thị Hồng Yến, Lê Thị Anh Đào, Hướng dẫn môn học Công pháp quốc tế, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2020, tr. 277.
[11] Điều 34 của Công ước quy định các quốc gia thành viên phải cam kết bảo vệ trẻ em trước mọi hình thức bóc lột và lạm dụng tình dụng, bao gồm cả hoạt động mại dâm và các văn hóa phẩm khiêu dâm lan truyền thông qua mạng Internet.
[12] Nguyễn Quỳnh Anh, Pháp luật vè thực tiễn quốc tế về phòng chống tội phạm công nghệ cao – Kinh nghiệm cho Việt Nam, Luận văn thạc sĩ luật học, Hà Nội, 2018, tr. 38.
[13] http://cand.com.vn/Su-kien-Binh-luan-thoi-su/Viet-Nam-cam-ket-hop-tac-phong-chong-toi-pham-xuyen-quoc-gia-539770/
[14] https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/ho-so-su-kien-nhan-chung/to-chuc-quoc-te/co-quan-phong-chong-ma-tuy-va-toi-pham-cua-lien-hop-quoc-unodc-3261
[15] Đinh Xuân Nam, Nguyễn Xuân Hưởng, Một số vấn đề về hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, Tạp chí Kiểm sát, số 10, tháng 5/2009, tr. 31.
Các tin khác
- Những điểm mới của Luật Đất đai năm 2024 tác động đến quyền sử dụng đất nông nghiệp
- Khái quát về sinh trắc học và xu hướng xác thực sinh trắc học trong hoạt động ngân hàng của các quốc gia trên thế giới
- Một số điểm mới về đấu giá quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2024
- Bảo lưu quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015
- Nguyên nhân và phạm vi của xung đột pháp luật
- Thực trạng thực hiện nguyên tắc và những điều kiện để đảm bảo việc thực hiện nguyên tắc bảo đảm quyền bào chữa của người bị buộc tội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự trong tố tụng hình sự
- Nguyên tắc "bảo đảm quyền bào chữa của người bị buộc tội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự” trong Tố tụng hình sự
- Người đại diện của đương sự trong tố tụng dân sự
